Około 9 km od Lubania (dolnośląskie) warto zobaczyć "łużycki Wawel", czyli renesansowy dwór w Nawojowie Łużyckim, wybudowany w XVI w. przez szlachcica, Christopha Tschirnhausa.
Perełka w województwie dolnośląskim leży na terenie Górnych Łużyc. Nawojów "odkryłem" na trasie z Nowogrodźca do Lubania, jadąc na wędrówkę pełną bazaltowych kamieniołomów. To stara, łużycka wieś, za Niemca nazywana Husdorff czy Haugsdorf. Wam również polecam tutaj przystanek, choćby na parę minut. A wszystko za sprawą niepozornie wyglądającego od strony drogi budynku, w którym mieści się obecnie kościół. Jakże inne ma oblicze, gdy wejdziemy na jego tyły! Renesansowy dwór z pięknymi krużgankami z XVI w. to namiastka Wawelu.
Krużganki zostały wsparte na kamiennych kolumnach z loggią i kolumnach w stylu toskańskim i jońskim. Parapet zdobi 12 pięknych kartuszy herbowych najznamienitszych rodów śląskich (m.in. m.in. von Hochberg, von Tschirnhaus, von Kottwitz, von Liedlau, von Chamer, von Nostitz) a także kariatydy z maszkaronami (personifikacje Caritas i Flory oraz muzykujące postacie kobiece).
Piaskowcowe płaskorzeźby zdobią arkady i pachwiny łuków. Dwór przez wiele lat niszczał. W ostatnich miesiącach nastały dla niego lepsze czasy. Ale, po kolei.
Twórca tego cudeńka, Christoph von Tschirnhaus przy budowie dworu w latach 1570-71 czerpał wzorce z kolebki renesansu – Włoch, gdzie studiował. I choć rezydencję 1626 r. strawił pożar, została odbudowana w XVIII w. i powiększona o drugie skrzydło. Przez kilka wieków dworem i wsią rządziły znane rody śląskie, przede wszystkim Nostitz i Hocke. Przedstawiciel tej drugiej rodziny sprzedał rezydencję klasztorowi Magdalenek w Lubaniu. Zakonnice administrowały nią aż do końca drugiej wojny światowej.
W 1945 roku majątek przejęło państwo polskie a folwark z dworem trafił w zarząd Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Obecnie rezydencja posiada dwóch właścicieli. Część z kościołem należy do parafii rzymskokatolickiej w Radogoszczy, z kolei popadająca w ruinę druga część zabytku jest własnością Urzędu Gminy w Nowogrodźcu.
W ostatnich latach, dzięki staraniom parafii i uzyskaniu dotacji, ruszyły prace konserwatorskie. Odrestaurowano ściany pod krużgankami. Na renowację czeka kamienny portal z korynckimi pilastrami, głowami fantastycznych zwierząt i płycinami. Parafia złożyła kolejne wnioski o remonty kolejnych elementów dworu. Mocno jej kibicujemy!
A taj dwór w Nawojowie wyglądał wiek temu.
Na podwórku warto przyjrzeć się jeszcze dwóm, ciekawym konstrukcjom: metalowej dzwonnicy i drewnianej studni. Renesansowy dwór wraz z przybytkiem ma ogromny potencjał, aby stać się jedną z większych atrakcji turystycznych tej części Górnych Łużyc. Niestety, na razie nie jest on wykorzystany. Brakuje choćby tablicy informacyjnej, nie mówiąc już o remoncie wnętrz i utworzeniu tutaj ciekawej ekspozycji, związanej z historią tego miejsca i okolic.
W okolicy polecam również zwiedzić:
Lubań i jego bazaltowe skarby - link do postu tutaj
Piękną Szwajcarię Lwówecką i Lwówek Śląski - link tutaj